Kategori: Makaleler

Baklava Kültürel Miras Mıdır? Baklava… Kimine göre sadece tatlı, kimine göre ise çok daha fazlası. İstanbul’da ya da Türkiye’nin farklı köylerinde büyüyen birisi için, baklava sadece bir tatlı olmanın ötesinde, anıların, paylaşılan sofraların, kutlamaların ve kültürün bir parçasıdır. Ancak baklava, gerçekten kültürel mirasımızın bir parçası mı? Ya da sadece bir geleneksel tatlıdan mı ibaret? Kendime sıklıkla şu soruyu soruyorum: Baklava, kültürel miras anlamında hakkını veriyor mu? Belki de bu soruya cevap bulmak, hem baklavanın tarihine hem de Türk mutfağının daha geniş anlamına bakmakla mümkün olur. Baklavanın Tarihçesi: Geçmişe Yolculuk Baklavanın tarihi, belki de düşündüğümüzden çok daha eskiye dayanıyor. Hangi kültürden…

Robot Tarafından Öldürülen İlk İnsan Hangi Ülkede Öldü? Gerçek Olayın Ardındaki Tarihsel Ve Toplumsal Yankılar Bir Araştırmacının Samimi Girişi: Teknoloji, İnsan ve Toplum Üzerine Düşünceler Teknolojinin yaşamımızda kapladığı alan her geçen gün artarken, biz insanlar — hem bireyler hem topluluklar olarak — bu dönüşümün hem nimetlerini hem de gölgelerini yorumlama sorumluluğuyla karşılaşıyoruz. Benzer şekilde, makineler ve robotlar hakkındaki bilim kurgu senaryoları, bir zamanlar uzak ve kurgu gibi görünen birçok durumu bugün somut hâle getiriyor. Peki, “gerçek hayatta bir robot insana zarar verebilir mi?” sorusunun yanıtı ne zaman “evet” oldu? Bu yazıda, robot tarafından öldürülen ilk insanın hangi ülkede, ne koşullarda…

Eşi Vefat Eden Kadın Kayınpederinden Miras Alabilir Mi? Hayat bazen insanı öyle bir köşeye sıkıştırır ki, yanıtlar arasındaki ince çizgide kalmak zorlaşır. “Eşi vefat eden kadın kayınpederinden miras alabilir mi?” sorusu da işte böyle bir sınav. Hem duygusal hem de hukuki bir mesele olunca, bu soru kafamda türlü tartışmalara neden oluyor. İçimdeki mühendis ve içimdeki insan arasında sürekli bir çatışma var. Biri bana analitik bir çözüm sunmaya çalışıyor, diğeri ise durumun insani yanını merak ediyor. Hukuki Açıdan: Mirasın Yasal Düzeni İçimdeki mühendis başlıyor: “Eğer işin içinde miras, yasal bir çerçeve vardır. Türk Medeni Kanunu’na göre, miras hukuku belirli kurallara dayanır.”…

Nestlé Damak İsrail Malı mı? Bir Antropolojik Perspektifle Kültürel Kimlik ve Topluluk Yapıları Farklı kültürlerin iç içe geçtiği, birbirine paralel ritüellerin ve sembollerin yaşandığı bir dünyada yaşıyoruz. Bir antropolog olarak, farklı toplumların gıda, semboller ve kimlik etrafında oluşturdukları anlam dünyalarını merak ediyorum. Kültürlerin, yemeklerin ve ritüellerin toplumsal yapıları nasıl şekillendirdiğini gözlemlemek, insanlık tarihinin evrimini anlamamıza olanak tanır. Bugün, sizleri biraz daha derinlemesine bir bakış açısına davet ediyorum: Nestlé Damak çikolatası İsrail malı mı? Bu sorunun ötesine geçerek, bu çikolatayı bir kültürel nesne olarak inceleyeceğiz. Kültürler Arasında Geçiş ve Gıda Tüketimi Birçok toplumda gıda, yalnızca fiziksel bir ihtiyaç değil, aynı zamanda…

Nafaka Hakkı Nisbi Hak Mıdır? Psikolojik Bir Mercekten Analiz İnsan davranışlarını çözümlemeye çalışan bir psikolog olarak, bazen en temel hakların bile nasıl içsel bir çatışma ve karmaşa yarattığını gözlemliyorum. Nafaka hakkı, çoğu zaman hukuki bir mesele olarak görülse de, aslında ardında çok daha derin psikolojik dinamikleri barındırır. İster boşanma sonrası isterse de mevcut ilişkilerde, finansal sorumluluklar ve duygusal beklentiler arasında ince bir çizgi vardır. Peki, nafaka hakkı gerçekten sadece hukuki bir hak mıdır? Yoksa nisbi bir hak olarak, insanlar arası ilişkilerde duygusal, bilişsel ve sosyal bir etkileşimin sonucu mudur? Hukuki Perspektiften Nafaka ve Nisbi Hak Nafaka hakkı genellikle boşanma, ayrılık…

Molekülerite Nasıl Bulunur? Toplumsal Yapıların Birey Üzerindeki Etkisi Toplumsal yapılar, bireylerin hayatlarını şekillendirirken, kültürel normlar, cinsiyet rolleri ve toplumsal pratikler de bu yapıları sürekli olarak dönüştürür. Bir sosyolog olarak, toplumu sadece bir bütün olarak değil, aynı zamanda bu yapıları oluşturan bireylerin etkileşimleri üzerinden incelemeye çalışıyorum. Toplumun mikroskobik düzeyde nasıl işlediğini, bireylerin günlük yaşamlarında bu yapıları nasıl deneyimlediklerini anlamak, bizi molekülerite kavramına yaklaştıran bir yol olabilir. Molekülerite, aslında toplumun en küçük birimlerini oluşturan bu ilişkiler ağını ifade eder ve toplumsal yapının görünmeyen ama güçlü işleyişlerini anlamamıza yardımcı olur. Peki, toplumsal normlar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratikler bu moleküleriteyi nasıl etkiler? Erkeklerin…

Kuduz Köpek Sudan Korkar mı? Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimi Üzerine Bir Sosyolojik Analiz Toplumların yapısı ve bireylerin sosyal rollerinin, hayvanlar dünyasında bile nasıl yankı bulduğunu düşündünüz mü? Kuduz bir köpek ve onun sudan korkma durumu, belki de kulağa basit bir soru gibi geliyor, ancak bu tür basit sorular, toplumsal normlar, kültürel pratikler ve bireysel davranışlar arasında beklenmedik bağlantılar kurabilir. Bugün, bir sosyolog gözüyle, toplumsal yapıların nasıl şekillendiğini ve bireylerin bu yapılarla olan etkileşimini inceleyeceğiz. Hadi gelin, ‘kuduz köpek’ ve ‘sudan korkmak’ gibi ilk bakışta sıradan görünen bir durumu, daha derinlemesine sosyolojik bir perspektifle ele alalım. Toplumsal Normlar ve Korkular:…

Koenzim Organik mi, İnorganik mi? Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimi Üzerine Bir İnceleme Bazen hayatın en karmaşık soruları, dışarıdan bakıldığında oldukça basit gibi görünebilir. Birçok insanın duyduğu “Koenzim organik mi, inorganik mi?” sorusu da bunun örneklerinden biri. Ancak, bir kimyasal madde olmanın ötesinde, bu tür basit görünen soruların, toplumsal yapılar, normlar ve güç ilişkileriyle nasıl derinlemesine bağlantılı olabileceğini düşündüğümde, sorunun çok daha fazlasını içerdiğini fark ettim. Koenzimlerin organik veya inorganik olmaları yalnızca bilimsel bir soruyu işaret etmekle kalmaz; aynı zamanda, toplumsal adalet, eşitsizlik, toplumsal normlar ve kültürel pratiklerin nasıl şekillendiğine dair birçok ipucu da barındırır. Bu yazıda, bir kimyasal bileşiğin…

Kira Sözleşmesinde “5 5” Ne Demek? — Felsefi Bir Deneme Geçen gün bir arkadaşla sohbet ederken, “kira sözleşmesinde 5 5 yazıyor, ne anlama geliyor acaba?” diye sormam, beklediğimden daha derin bir sessizlik getirdi. Basit görünen bu sayı dizisi, aslında zaman, taahhüt, güven ve geleceğe dair umut gibi kavramlarla örülü. Bu yazıda, “kira sözleşmesinde 5 5 ne demek?” sorusuna, yalnızca hukuki değil; etik, ontolojik ve epistemolojik açılardan bakmayı deneyeceğim. Bir sözleşmedeki rakamların —ve arkasındaki niyetin— insan ilişkilerinde, varoluşta ve bilgi anlayışında ne kadar katmanlı olabileceğini birlikte düşünelim. 5 5’in Hukuki Anlamı: Ne Biliriz? Temel olarak: 5 5 ya da 5+5 ifadesi, kiracı ile ev sahibi arasında…

Kaşmer Ne Demek Ekşi? Kültürel Görelilik ve Kimlik Oluşumu Hayatın çeşitliliği, dilde ve davranışlarda kendini en çok gösteren alanlardan biridir. Çevremizdeki dünyayı keşfederken, her bir toplumun kelimelere, davranışlara ve ritüellere yüklediği anlamlar bize yalnızca o toplumun bakış açısını değil, aynı zamanda onun kimliğini ve değer sistemini de anlatır. Peki, “kaşmer” ne demek? Bu kelimenin, günlük yaşantımıza girerken çoğu zaman farkına varmadığımız anlamlarını, bir antropolojik perspektiften incelemek oldukça derin bir anlam yolculuğuna çıkmamıza yardımcı olabilir. “Kaşmer” kelimesinin halk arasında “ekşi” bir anlam taşıdığı doğru olsa da, aslında bu kavramın kültürler arası bağlantıları, toplumların kimlik ve sosyal yapılarıyla olan ilişkisini anlamak, farklı…